De economische gevolgen van Corona
Scenario’s genoeg over de economische gevolgen van de coronacrisis. De effecten worden verschillend ingeschat, maar alle scenario’s worden door voortschrijdend inzicht steeds somberder.
Hoe meer landen in een lockdown gaan en hoe langer die duurt, hoe ernstiger de consequenties. “Als de lockdown tot en met mei duurt, vallen de gevolgen mee,” zegt Elwin de Groot, econoom bij de Rabobank. “Dan krimpt de Nederlandse economie dit jaar 5 procent en groeit die volgend jaar weer 4,9 procent. Voor de eurozone gaat het dan om 5,2 procent krimp dit jaar en 4,3 procent groei volgend jaar.”
De klap is groot in deze overzichtelijke cijfers, maar het forse herstel beperkt de economische schade. De reden dat de economie snel en sterk opveert, is de steun van de overheid. “Die is erop gericht de gevolgen van de recessie te beperken: zo min mogelijk bedrijven te laten omvallen en zo min mogelijk werkloosheid te krijgen,” zegt Bert Colijn, econoom voor de eurozone bij ING.
Colijn vindt de steunmaatregelen nuttig. “In een gewone recessie raken mensen werkloos en hebben ze minder te besteden. Bedrijven gaan minder investeren. Nu wordt er wereldwijd geld overgemaakt naar bedrijven om te voorkomen dat ze omvallen. Dat houdt ook de werkloosheid laag.”
Consumentenvertrouwen
Als de lockdown niet tot eind mei maar tot eind augustus duurt, voorzien de berekeningen van de Rabobank een dramatische situatie. De Groot: “In Nederland krimpt de economie dit jaar dan 14 procent en groeit deze volgend jaar 11,1 procent. Voor de eurozone gaat het om een krimp van 12 procent dit jaar en 8,3 procent groei volgend jaar.” Het verlies van dit jaar haalt zo tientallen miljarden van onze welvaart af.
Zelfs bij een snelle bestrijding van het virus blijven er onzekerheden. “Hoe snel heeft de consument weer vertrouwen in de situatie en gaat die zijn geld uitgeven?” vraagt De Groot zich af. Hij wijst op China. “De mensen gaan weer aan het werk, maar je ziet dat consumenten voorzichtig zijn met uitgeven.”
Colijn wijst op een hoopgevender voorbeeld. “In Canada vielen destijds elf doden door het Sarsvirus. Tijdens de uitbraak gingen mensen niet uit eten, maar wel vaker naar de kluswinkel, zoals nu. Na het virus kwam er een enorm herstel van de uitgaven.”
Toerisme moet rekenen op een lange nasleep, net als na vorige virusuitbraken: slecht nieuws voor Spanje en Italië. Colijn: “Toerisme is voor die landen een belangrijke inkomstenbron.”
Schulden
Beide economen vinden het verstandig dat regeringen veel geld uitgeven om de gevolgen van de recessie te bestrijden, al is de oplopende schuldenlast een punt van zorg. “Als de nieuwe schulden het herstel bevorderen, is het middel beter dan de kwaal. Als dat niet lukt, is het middel erger dan de kwaal. Dan moeten landen bezuinigen. En de vorige crisis heeft ons geleerd dat bezuinigen bij een krimpende economie niet werkt,” aldus Colijn.
De Groot wijst op een ander probleem. Na de kredietcrisis in 2008 volgde de eurocrisis in 2013, met twijfels of landen als Italië en Spanje hun schulden konden financieren. Zo’n scenario is ook nu mogelijk. Een nieuwe crisis kan het draagvlak onder de euro verkleinen en zo het voortbestaan van de munt in gevaar brengen. Een permanente oplossing van het schuldenprobleem moet daarom gevonden worden, vindt De Groot.